Ekonomiczne perspektywy Europy



Podczas spotkania EPC - Michael Deppler - Dyrektor Departamentu Europejskiego Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) wygłosił wykład dotyczący perspektyw gospodarczych Unii Europejskiej. Stwierdził, że tylko gruntowna reforma strukturalna w strefie euro może sprostać nowym wyzwaniom stojącym przed Unią. Dodał także, że poczyniony został postęp w zakresie tworzenia nowych miejsc pracy i sugerował, że w najbliższych latach należy spodziewać się wzrostu gospodarczego na poziomie 2%. Spotkaniu przewodniczył Hans Martens - dyrektor wykonawczy EPC.

Dyrektor Departamentu Europejskiego MFW wskazał, że wzrost PKB w UE kształtował się na poziomie niższym niż większości krajów świata. Jednak w najbliższej przyszłości, spodziewana jest zmiana na lepsze, obejmująca wzrost PKB do poziomu ponad 2 %.

W odróżnieniu od słabych wyników dotyczących wzrostu gospodarczego, działania w zakresie tworzenia miejsc pracy noszą znamiona sukcesu. Zatrudnienie stało się szczególnie ważne dla UE, a przeprowadzone w tym obszarze reformy odnoszą większy skutek niż się powszechnie myśli. Kraje strefy Euro (oprócz Niemiec) w istotnym stopniu podniosły swój poziom zatrudnienia. Bezpośrednim powodem takiej sytuacji była redukcja barier o charakterze strukturalnym, ograniczających zatrudnienie. Lepsze wyniki rynku pracy odzwierciedlają także większą podaż pracy, zrównoważenie stawek i zwiększoną elastyczność rynku. Jednak faktyczny wzrost uległ częściowemu stłumieniu, także w wyniku regulacji prawnych dotyczących obrotu towarowego na rynku wewnętrznym.

Odnosząc się do przepisów rynkowych, pan Deppler określił trzy modele socjalne możliwe dla Europy:

  1. model liberalny - o kształcie przypominający model Stanów Zjednoczonych,
  2. model socialno-demokratyczny - nazywany często Nordyckim,
  3. model korporacyjny.
Po wykluczeniu Finlandii i Irlandii, Europa wpisuje się w ostatni - korporacyjny model. Uderzającym jest poziom w jakim sztywność regulacji dotyczących zatrudnienia, produktów i usług była wykorzystywana do uzyskania odpowiedniego poziomu redystrybucji dochodów.

W minionym czasie, Kraje UE często starały się także rozwiązywać problemy horyzontalne przy pomocy półśrodków. Niektóre rządy np. zredukowały bariery dotyczące podaży pracy, ale nie zainteresowały się analogicznymi politykami zwiększającymi popyt. Podobnie, skutkiem zwiększonej efektywności siły roboczej europejskie zarobki wzrosły, ale wprowadzonych zostało jedynie kilka inicjatyw mających pobudzić zatrudnienie.

Pan Deppler odniósł się także do kwestii starzejącej się europejskiej populacji i wpływu tego czynnika na politykę fiskalną UE. Prognozy Międzynarodowego Funduszu Walutowego sugerują zmniejszenie się grupy obywateli UE w wieku roboczym do 50% całej populacji w 2050 roku. Pan Deppler wyraził obawę, że aktualny klimat polityczny w Europie faworyzuje cięcia podatków, w sytuacji gdy starzejąca się populacja będzie obciążać konta podatkowe w coraz większym stopniu.

Zauważył także, że kluczowe problemy strefy euro mają strukturalną naturę i nie mogą być rozwiązane zmianą w politykach makroekonomicznych. Wskazał przykłady użytecznych reform strukturalnych, obejmujące zwiększenie popytu na pracę przez redukcję „usztywnień” prawnych (np. praw ochrony pracowników).

Pan Deppler stwierdził, że przyglądając się dyskusji w sprawie reform ekonomicznych w UE, został zaskoczony jej politycznym charakterem i kótkoterminowością horyzontów czasowych. Odpowiedzią na problemy ekonomiczne w dłuższej perspektywie czasowej jest model nordycki, który wprowadza bezstronne „rady podatkowe”. Te instytucje powinny nabrać apolitycznego znaczenia - niezbędnego w implementacji długoterminowych reform. Pan Deppler wskazał Centralne Biuro Planowania Holandii jako doskonały przykład takiej instytucji.

Odnosząc się do roli UE, podkreślił że: „problemy Europy przejawiają się przede wszystkim stolicach krajów członkowskich”. Polityki fiskalne i strukturalne były kreowane i realizowane przez rządy narodowe. Mimo tego, że Bruksela starała się wspierać ich działania w tym obszarze, często odgrywała rolę kozła ofiarnego. Zgodnie z zapisami Strategii Lizbońskiej, istnieje potrzeba przesunięcia obowiązków i odpowiedzialności na grunt krajów członkowskich. Narodowe rady podatkowe mogłyby charakteryzować większą skutecznością we wdrażaniu zmian niż Bruksela.

Ostatecznie, Mr. Deppler odniósł się do kwestii koordynacji polityk. Żałował, że europejscy przywódcy tracą z oczu istotę wagi tego działania. Badania Międzynarodowego Funduszu Walutowego wskazują na istotne zyski, które mogą wypływać z koordynacji polityk ekonomicznych całej strefy euro.



Aby przeczytać artykuł w j.ang kliknij tutaj

Strona główna
2005-10-20